Cumhurdiğernı Recep Tayyip Erdoğan doğrultusundan imzalanarak Resmi Gazete'de yayımlanan 'Mevsimlik Tarım İşçileri ile İlgili 2024/5 Sayılı Cumhurdiğernlığı Genelgesi' ile mevsimlik tarım işçilerinin çalışma şartlarının iyileştirilmesine yönelik yeni planlamaler getirildi.
ÇOK SAYIDA SOSYAL HİZMET SUNULACAK
Genelge kapsamında, mevsimlik tarım işçileri ve aileleri amacıyla geçici yerleşim alanları oluşturulacak ve bu alanlarda eğitim, sıhhat, ulaşım ve sosyal hizmetler sunulacak. Genelgeye göre, valilikler doğrultusundan mevsimlik tarım işçilerinin yoğun olarak çalıştığı yerlerde iklim şartlarına uygun, emniyetli ve estetik prefabrik yapılar kullanılarak geçici yerleşim alanları kurulacak. Bu alanlar sel, su baskını gibi natural afetlere karşı güvenilir lokasyonlarda planlanacak ve yerleşim yerlerine elektrik, su ve kanalizasyon hizmetleri sağlanacak.
Valiliklerce hazırlanan eylem planlarında belirleme edilen alanlara dair tahsis ya da protokol belgesi Mevsimlik Tarım İşçileri Bilgi Sistemi'ne (e-METİP) aktarılacak.
YOĞUN BÖLGELERE SAĞLIK PERSONELİNİN İSTİHDAM EDİLECEK
Genelgede sıhhat hizmetleri kapsamında, il sıhhat müdürlükleri doğrultusundan mevsimlik tarım işçileri ve ailelerine yönelik aşılama, süreğen hastalık taramaları ve mobil sıhhat ekipleri ile sıhhat hizmetleri sunulacak. Genelgede, "İl sıhhat müdürlüklerince mevsimlik tarım işçiliğinin yoğun bulunduğu bölgelerde yeterli sayıda sıhhat personelinin istihdamı sağlanacak ve hizmet lüzumsinimina göre personelin çalışma saatleri düzenlenecektir. Çalışan sağlığının korunması ve geliştirilmesi kapsamında il sıhhat müdürlüklerince lüzumlu bilgilendirme etkinlikleri yapılacaktır" ifadelerine yer verildi.
EĞİTİM MASRAFLARI KARŞILANACAK
Genelgeye göre çocukların eğitimi amacıyla geçici yerleşim alanlarında eğitim merkezleri oluşturulacak ve Milli Eğitim Bakanlığı doğrultusundan eğitim hizmetleri koordine edilecek. İl milli Eğitim Müdürlüklerince; geçici yerleşim alanlarında eğitim ve sosyal etkinlikler amacıyla yapılan merkezin, ilk önce çocuklar amacıyla etkin bir eğitim merkezi olarak kullanılmasının sağlanacağına ilgi çekilen genelgede şu ifadelere yer verildi: "Çocukların eğitimi amacıyla geçici yerleşim alanlarında eğitim merkezleri oluşturulacak ve Milli Eğitim Bakanlığı doğrultusundan eğitim hizmetleri koordine edilecek. Mevsimlik tarım işçilerinin mecburi eğitim çağındaki çocuklarının eğitimlerini devam ettirmek üzere husus ile alakalı Milli Eğitim Bakanlığının alakalı yönerge/genelge hükümleri uygulanacaktır. Bu hususda şartlı nakit aktarımı gibi özendirici tedbirler etkin şekilde uygulanacak, çocukların okul kıyafetleri ve malzemeleri valiliklerce sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları vasıtasıyla temin edilecektir. İl milli eğitim müdürlüklerince; mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının sürekli ikametgahlarındaki okullarına döndüklerinde öğrenme kayıplarına yönelik telafi/yetiştirme eğitimleri yapılacaktır. Mevsimlik tarım işçileri, sürekli ikamet ettikleri illere geri döndüklerinde çalışma ve iş kurumu il müdürlükleri, halk eğitimi merkezleri ve mesleki eğitim merkezlerince; işçiler arasında süregelen eğitim lüzumsinimi olanlar belirleme edilerek eğitim lüzumsinimleri karşılanacak, yetişkinlere okuma-yazma ve/ya da meslek edindirme kursları, iş sağlığı ve güvenilirği eğitimleri ile sosyal-kültürel etkinlikler düzenlenecektir. Özel eğitim lüzumsinimi belirleme edilen çocuklar rehberlik inceleme merkezi müdürlükleri doğrultusundan eğitim imkanlarından faydalandırılacaktır. Mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarının eğitime erişimlerinin sağlanması suretiyle il/ilçe milli eğitim müdürlükleri içeriğinde kurulan ekiplerin görevleri boyunca ulaşım lüzumsinimlerinın giderilmesi amacıyla lüzumlu tedbirler Valiliklerce alınacaktır."
GECE SAATLERİNDE YOLCULUK KALDIRILIYOR!
Genelgeye göre, İçişleri Bakanlığı, mevsimlik tarım işçilerinin güvenilir bir şekilde seyahat etmeleri amacıyla lüzumlu trafik denetimlerini artıracak ve gece saatlerinde yolculuk yapmamaları sağlanacak. Geçici yerleşim alanlarının korunması ve asayişin sağlanması amacıyla kolluk kuvvetleri doğrultusundan derli toplu devriyeler yapılacak.
SOSYAL HİZMETLER
Aile ve sosyal hizmetler il müdürlüklerince sosyal hizmetler kapsamında, mevsimlik tarım işçileri ve ailelerinin bilgilendirilmesi sağlanacağı kaydedilen genelgede kadın, çocuk, engelli ve yaşlıların yayılan hizmetlerden yararlanacağı vurgulandı. Okul çağına gelmemiş çocuklar amacıyla ise aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve İl Milli Eğitim Müdürlükleri doğrultusundan geçici yerleşim alanlarında eğitim ve bakım hizmetleri amacıyla personel görevlendirilebilecek. Kültür ve Turizm Bakanlığı doğrultusundan yayılan gezici kütüphane, gezici müze ve aynısı hizmetlerin geçici yerleşim alanlarında etkinlik göstermesi suretiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile koordineli çalışmalar yürütüleceği aktarılan genelgede bunlar yer aldı: "Gençlik ve Spor Bakanlığı doğrultusundan mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarına yönelik sosyal ve sportif etkinlikler yürütülecektir. İl Müftülüklerince mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin inanç ve ibadet lüzumsinimlerinın karşılanması amacıyla lüzumlu bütün tedbirler alınacak; çocuk işçiliğinin önlenmesine ve çocukların mecburi eğitime devam etmelerinin sağlanmasına dair olarak ailelerin bilgilendirilmesine yönelik çalışmalara destek verilecektir."
MEVSİMLİK TARIM İŞÇİLERİ BİLGİ SİSTEMİ (E-METİP)
Mevsimlik tarım işçisi olarak sürekli ikametgahı dışında bir diğer ilde çalışmak suretiyle geçici olarak yer değiştirenlerin ve ailelerinin kimlik bildirimleri, bu bireylerin hayat sürdürdükleri geçici yerleşim alanlarındaki kolluk kuvvetlerince alınacağı vurgulanan genelge şu şekilde devam etti: "Bu bildirimler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile elektronik ortamda paylaşılacaktır. Bu bulguların e-METİP'e devamlı ve kusursuz şekilde aktarılması amacıyla teknik altyapıya yönelik lüzumlu her türlü planlama Güvenlik Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı doğrultusundan yapılacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Sıhhat Bakanlığına e-METİP'e kayıtlı olan mevsimlik tarım işçilerinin ve aile bireylerinin kimlik numaralarını bildirecektir. Milli Eğitim Bakanlığı doğrultusundan kullanılmakta olan Milli Eğitim Bakanlığı e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi'nde yer alan mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarına dair kayıtlar e-METİP'e aktarılacaktır. Bu bulguların e-METİP'e devamlı ve kusursuz şekilde aktarılması amacıyla altyapıya yönelik lüzumlu her türlü planlama Milli Eğitim Bakanlığı doğrultusundan yapılacaktır. Mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin kimlik numaraları her sıhhat hizmeti sunumunda alınarak, yayılan hizmetlere dair bulgular şahsi bulgulari içermeyecek şekilde e-METİP'e aktarılacaktır. Bu bulguların e-METİP'e devamlı ve kusursuz şekilde aktarılması amacıyla altyapıya yönelik lüzumlu her türlü planlama Sıhhat Bakanlığı doğrultusundan yapılacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı lüzumlu gördüğü takdirde e-METİP'in etkinliğinin artırılması suretiyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarından protokole lüzum duymadan şahsi bulgulari içermeyecek şekilde veri talebinde bulunabilecektir. Tarım alanlarının geniş bölgelere yayılması nedeniyle mevsimlik tarım işçilerinin kayıt altına alınması sürecinde kolluk kuvvetlerine basitlik sağlamak suretiyle Tarım ve Orman Bakanlığı taşra örgütü başta olmak üzere alakalı kamu kurum ve kuruluşları, muhtarlar ile ziraat odaları birlikleri ve mevsimlik tarım işçisi çalıştıran tarla ya da bahçe sahipleri/işleticileri ve işverenler belirleme ettikleri/çalıştırdıkları mevsimlik tarım işçilerini kolluk kuvvetlerine bildirecektir.
